Διορθωτικές παρεμβάσεις για την εξαίρεση πολυτεκνικών και αναπηρικών επιδομάτων από την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης

Με το Ν. 3986/2011 (άρθρο 29), επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα των φυσικών προσώπων άνω των 12.000¤, που προκύπτουν κατά τις διαχειριστικές χρήσεις 2010 έως και 2014. Για την επιβολή της εισφοράς λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο συνολικό καθαρό ατομικό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο του φυσικού προσώπου.

Με το Ν. 4024/2011 (άρθρο 38 παρ. 5β) προβλέφθηκε ότι εξαιρούνται της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και δεν προσμετρώνται τα εισοδήματα των προσώπων που είναι ολικώς τυφλοί, καθώς και των προσώπων που παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό 80% και άνω.

Σύμφωνα συνεπώς με τη διάταξη αυτή, σε συνδυασμό με τη σχετική ερμηνευτική εγκύκλιο 1246/7-12-2011, εξαιρούνται της ειδικής εισφοράς οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%, καθώς και το εξωιδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξά­νεται η σύνταξη, εφόσον καταβάλλονται σε ολικά τυφλούς ή σε κινητικά ανάπηρους άνω του 80%.

Επιπλέον, σύμφωνα με το νέο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 62 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως αυτό προστέθηκε με το Ν. 4110/2013 (άρθρο 8 παρ. 4), ορίστηκε ότι στη δήλωση αναγράφονται όλα τα εισοδήματα του υπόχρεου ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους καθώς και τα απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματα.

Βάσει των παραπάνω, συνεπώς, υπόκεινται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης τόσο τα επιδόματα αναπήρων σε ποσοστό κάτω του 80% που δεν εξαιρούνται ρητά,  όσο και τα πολυτεκνικά επιδόματα.

Τα κάθε είδους αναπηρικά επιδόματα, καθώς και τα πολυτεκνικά, δεν αποτελούν εισόδημα, προερχόμενο από τις προβλεπόμενες κατά Νόμο πηγές (εργασία, εκμετάλλευση περιουσιακού στοιχείου κλπ) ούτε και είναι ανταποδοτικά. Αποτελούν αντιθέτως το κύριο μέσο κάλυψης των στοιχειωδών αναγκών των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους, καθώς και των πολύτεκνων οικογενειών και με αυτήν την έννοια άλλωστε είναι κατοχυρωμένα στο Σύνταγμα.

Το σκεπτικό αυτό περιλαμβάνεται και στην ΠΟΛ 1149/20-06-2013 της Γενικής Γραμματείας Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών: «… όσα επιδόματα-βοηθήματα δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, δίνονται ως κοινωνική παροχή για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες φορολογούμενων, δίδονται χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας, χωρίς να αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων, δεν αναγράφονται στον συγκεκριμένο κωδικό της δήλωσης και συνεπώς δεν τίθεται θέμα επιβολής εισφοράς».

Συνεπώς, τα πολυτεκνικά και αναπηρικά επιδόματα, τα οποία αποτελούν κοινωνικές παροχές για την αντιμετώπιση των πρόσθετων οικονομικών επιβαρύνσεων που συνεπάγεται η πολυτεκνική ιδιότητα ή η αναπηρία, δεν είναι δυνατόν να φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, διαφορετικά παραγνωρίζεται ο ίδιος ο λόγος για τον  οποίο χορηγούνται.

Στο πνεύμα αυτό άλλωστε κινείται ο νομοθέτης, όταν εξαιρεί από την επιβολή έκτακτης εισφοράς τις αποζημιώσεις απόλυσης, τις εφάπαξ παροχές και βοηθήματα που παρέχονται από τα ταμεία πρόνοιας και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, καθώς και τις δαπάνες και τα έξοδα κίνησης που προβλέπονται από το άρθρο 45 παρ. 4 περ. γ του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Πρόκειται δηλαδή σε όλες τις περιπτώσεις για παροχές που προορίζονται να αναλωθούν για την αντιμετώπιση αναγκών και δαπανών και συνεπώς δεν αποτελούν εισόδημα και για αυτό το λόγο άλλωστε προβλέπεται ότι δεν υπόκεινται σε ειδική εισφορά.

Η όποια επιβεβλημένη από τις περιστάσεις δημοσιονομική πολιτική οφείλει να ασκείται σε απόλυτη αρμονία με την επιβεβλημένη από το κράτος δικαίου κοινωνική πολιτική. ¶λλωστε το κοινωνικό κράτος δικαίου, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 25 του Συντάγματος, δεν αποτελεί αφηρημένη έννοια, αλλά αντιθέτως δημιουργεί θεσμικές υποχρεώσεις για την εξασφάλιση βασικών αναγκών των πολιτών και για την απόδοση κοινωνικής δικαιοσύνης.

            Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1.- Προτίθεται να εξαιρέσει από την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης τα πολυτεκνικά επιδόματα, καθώς και τα επιδόματα αναπήρων σε ποσοστό κάτω του 80%;

2.- Σε περίπτωση, που δεν προτίθεται να προβεί στην επιβεβλημένη πάντως δικαιικά αυτή εξαίρεση, προτίθεται τουλάχιστον να λαμβάνει υπόψη το πραγματικό και όχι το τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα των προσώπων που λαμβάνουν πολυτεκνικά επιδόματα, καθώς και επιδόματα αναπηρίας σε ποσοστό κάτω του 80%;

            Αθήνα, 3 Οκτωβρίου 2013

            Η ερωτώσα Βουλευτής

            Φεβρωνία Πατριανάκου